YanÄ° baÅŸÄ°ndaki Filistin aÅŸÄ° bulmak için seferber olurken 8.6 milyon kiÅŸinin yaÅŸadÄ°Ä�Ä° Ä°srail dünyada nüfusunu en yüksek oranda aÅŸÄ°layan ülke oldu.

31 AralÄ°k 2020 verilerine göre iki haftadan kÄ°sa bir süre içerisinde Ä°srail'de nüfusun yüzde 9'a yakÄ°nÄ° aÅŸÄ°landÄ°. ABD henüz nüfusunun yüzde 0.95'ini, Ä°ngiltere ise yüzde 1.5'unu aÅŸÄ°layabildi.

Bloomberg'ün aÅŸÄ° takibi endeksine göre Ä°srail'de 800 bin doz aÅŸÄ° vuruldu. Bu hafta sonu ülke nüfusunun yüzde 10'nunun aÅŸÄ°lanmÄ°ÅŸ olmasÄ° bekleniyor.

ÅŸu anki tempoya göre günde 150 bin kiÅŸi aÅŸÄ°lanÄ°rken eski CumhurbaÅŸkanÄ° ÅŸimon Perez yönetiminde saÄ�lÄ°k bürokrasisinde önemli görevler alan Yonatan Adiri mart ayÄ°nÄ°n sonunda bütün nüfusun aÅŸÄ°lanacaÄ�Ä°nÄ° tahmin ettiÄ�ini söyledi.

BaÅŸbakan Netanyahu'nun hükümeti için toplu aÅŸÄ°lamanÄ°n mart ayÄ° sonunda tamamlanmasÄ° oldukça önemli çünkü o tarihlerde ülkede seçim yapÄ°lacak. Ä°srail, Pfizer ve Moderna aÅŸÄ°sÄ° kullanÄ°yor. BaÅŸbakan Netanyahu'nun gece saat 2'de Pfizer CEO'su Albert Bourla'yÄ° arayarak aÅŸÄ° için pazarlÄ°k yaptÄ°Ä�Ä° ifade ediliyor.

Ä°srail’de yüksek risk grubundaki insanlar ve yaÅŸlÄ°lar aÅŸÄ°lanmaya baÅŸlandÄ°. FotoÄ�raf: Reuters

NÜFUSUN YÜZDE 77’SÄ°NE YETECEK AÅŸI VAR

8 milyon doz Pfizer/Biontech, 6 milyon doz Moderna aÅŸÄ°sÄ° satÄ°n alan ülkede ÅŸu an nüfusun yüzde 77'sine kadar yetecek aÅŸÄ° olduÄ�u biliniyor.

BaÅŸbakan Netanyahu geçen yaz kÄ°sÄ°tlamalarÄ° erkenden kaldÄ°rdÄ°rÄ�Ä° gerekçesiyle salgÄ°nda ikinci dalgaya yol açtÄ°Ä�Ä° sebebiyle eleÅŸtiriliyordu. Ülke 2020 yÄ°lÄ°nÄ° 423 bin vaka ve 3,300 vefat ile kapattÄ°.

Hafta sonu itibarÄ°la yüksek risk grubunun yüzde 50'sine ilk doz aÅŸÄ°nÄ°n vurulmuÅŸ olmasÄ° bekleniyor.

ÅŸimdilik aÅŸÄ° yüksek risk gruplarÄ°na yapÄ°lÄ°rken yaÅŸÄ° 60'Ä°n üzerinde olan insanlar akÄ°llÄ° telefonlarÄ°na indirdikleri bir uygulama ile aÅŸÄ° için randevu alabiliyor. KiÅŸi aÅŸÄ° olmak istediÄ�i bölgeyi seçiyor, aynÄ° zamanda ikinci doz için de randevu otomatik olarak sistem tarafÄ°ndan oluÅŸturuluyor.

Toplu aÅŸÄ°lama çalÄ°ÅŸmalarÄ°ndan baÅŸka bir kare… FotoÄ�raf: Reuters

FÄ°LÄ°STÄ°N’DE SON DURUM

Ä°srail'de durum böyleyken yÄ°llardÄ°r bu ülkeden gördüÄ�ü zulüm sebebiyle ekonomisi mahvolan Filistin aÅŸÄ° bulmaya çalÄ°ÅŸÄ°yor.

Filistinli liderler ve uluslararasÄ° aktivistler, Ä°srail’in Filistinlilerin olabildiÄ�ince çabuk aÅŸÄ°lanmasÄ° için sorumluluklarÄ° olduÄ�unu söylüyorlar. Ä°srail SaÄ�lÄ°k BakanÄ° Yuli Edelstein ise aynÄ° fikirde deÄ�il. Bir röportajda böyle bir sorumluluklarÄ°nÄ°n olmadÄ°Ä�Ä°nÄ° ifade eden Edelstein, “Böyle bir sorumluluÄ�umuz yok fakat corona virüsü söz konusu olduÄ�unda yardÄ°m etmek bizim çÄ°karÄ°mÄ°za.” dedi.

ÖNCE Ä°SRAÄ°LDE YAÅŸAYANLAR AÅŸILANACAK

Ä°srailli Bakan Edelstein çarpÄ°cÄ° bir açÄ°klamaya daha imza atarak ülkenin biriktirdiÄ�i aÅŸÄ° stoÄ�unun bir kÄ°smÄ°nÄ°n Filistin’e aktarÄ°labileceÄ�ini ancak öncelikle Ä°srail nüfusunun aÅŸÄ°lanmasÄ° gerektiÄ�ini söyledi.

MALİ DESTE�İN YANINDA LOJİSTİK DESTEK DE GEREKİYOR

Hem Ä°srail hem de mali engelleriyle karÅŸÄ° karÅŸÄ°ya olan Filistinliler lojistik desteÄ�e de ihtiyaç duyacaklar. Mevcut durumda Gazze’de günde sekiz saat elektrik kullanÄ°labiliyor. Bu durumda Pfizer aÅŸÄ°larÄ°nÄ°n -70 derecede saklanmasÄ° gerektiÄ�i düÅŸünüldüÄ�ünde, aÅŸÄ°lanma süreci çok daha zora giriyor.

Gazze’de bulunan Filistin SaÄ�lÄ°k BakanlÄ°Ä�Ä° Yetkilisi Abd Robbo konuyla ilgili teknik gereksinimlere sahip olmadÄ°klarÄ°nÄ° ifade ederek “Bu konuda Ä°srail tarafÄ° ile görüÅŸmeler yaptÄ°k, ancak ÅŸu ana kadar bir anlaÅŸma yok.” açÄ°klamasÄ°nda bulundu.

FÄ°LÄ°STÄ°NLÄ°LERÄ°N UMUDU COVAX

Filistin halkÄ° gözlerini Covax tarafÄ°ndan gönderilme ihtimali bulunan aÅŸÄ°lara dikmiÅŸ durumda. Hem Gazze’yi yöneten Hamas hem de BarÄ°ÅŸ ÅŸeria Filistin Yönetimi, Covax programÄ°na kayÄ°t oldu. DSÖ ve BirleÅŸmiÅŸ Milletler tarafÄ°ndan da desteklenen oluÅŸum, dünya çapÄ°nda geliÅŸtirilmekte olan 14 aÅŸÄ°yÄ° gözden geçiriyor. Ancak Gazze ve BatÄ° ÅŸeria yeni bir corona virüsü dalgasÄ°yla karÅŸÄ° karÅŸÄ°ya kalsa bile aÅŸÄ°lanma süresi aylar alacak gibi duruyor. DSÖ yetkilisi Rockenschaub konuyla ilgili “2021'in ilk çeyreÄ�inin sonunda geliÅŸme saÄ�lanabilir, ancak bunu tahmin etmek gerçekten zor” diyor.

BİR Dİ�ER UMUT BİRLEşİK ARAP EMİRLİKLERİ

Birçok yönden umutlarÄ° tükenmek üzere olan Filistinler yeni arayÄ°ÅŸlara giriyorlar. BatÄ° ÅŸeria’da doktor ve Filistin Corona Virüsü Görev Gücü Üyesi Salwa Najjab’a göre, Filistin Yönetimi BirleÅŸik Arap Emirlikleri’nden aÅŸÄ° talep etti. Halk saÄ�lÄ°Ä�Ä° yetkilileri konunun belirsiz ve resmi güvencelerin eksik olduÄ�unu dile getirse de, Rusya'nÄ°n Sputnik V aÅŸÄ°sÄ°nÄ°n 4 milyon dozunu hazÄ°rlamayÄ° teklif ettiÄ�i bildirildi.

*Bu haberdeki bilgilerin önemli bir bölümü Business Insider’dan Susie Neilson’Ä°n, Ä°srail nasÄ°l iki haftadan kÄ°sa bir süre içinde nüfusunun yüzde 9’unu aÅŸÄ°ladÄ° – açÄ°k ara her ülkenin önünde  (How Israel got vaccines to 9% of its population in less than 2 weeks – far more than any other country) ve Washington Post gazetesinden Steve Hendrix ve Shira Rubin'in ‘Ä°srail aÅŸÄ°lamaya baÅŸlÄ°yor ama Filistinliler aylarca bekleyebilir' (Israel is starting to vaccinate, but Palestinians may have to wait months) isimli makalesinden alÄ°nmÄ°ÅŸtÄ°r.