Konya Havzası'ndaki yer altı sularının çekilip, topraÄŸa göçmesi ile oluÅŸan obrukların sayısı 2 bin 500'e ulaÅŸtı. ÇoÄŸunlukla Karapınar ilçesinde oluÅŸan obruklar, son yıllarda aynı bölgedeki EreÄŸli, Halkapınar, Emirgazi, Çumra ile Cihanbeyli, Kulu, Yunak, Çeltik ve Altınekin ilçelerinde de görülmeye baÅŸlandı.

Bunun üzerine AFAD ile Konya Teknik Üniversitesi'ne baÄŸlı Obruk Uygulama, AraÅŸtırma Merkezi, risk haritası çıkartmak için harekete geçti. Obruk Uygulama, AraÅŸtırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, obruk sayısının her geçen gün arttığını belirterek, "Obrukların zaman içerisinde sayılarını tehlikeli derecede artması; baÅŸta devletimiz olmak üzere kamu kurumlarını, herkesi ciddi bir ÅŸekilde rahatsız etmiÅŸ vaziyette.

AFAD'ın giriÅŸimleri ile bölge içerisinde birkaç tane önemli çalışma gerçekleÅŸtirildi. Özellikle MTA'nın yapmış olduÄŸu çalışmalarda obrukların bundan sonra nerede oluÅŸacağı ile ilgili kesin veriler, ortaya konmaya baÅŸlandı. Bilinmeyen tek ÅŸey var; obrukların hangi dönem çökeceÄŸi. Bununla ilgili de modeller geliÅŸtiriliyor" dedi.

'BÄ°N 800'ÜN ÜZERÄ°NDE YÜZEY ÇÖKÜNTÜSÜ MEVCUT'

2020'den beri saha çalışması yaptıklarını, bu çalışmaların tamamlandığını ancak bu süreçte obruk oluÅŸumunun devam ettiÄŸini anlatan Prof. Dr. Arık, "Bu bölge içerisinde herkesin görmeye alışık olduÄŸu derin kuyu ÅŸeklinde obrukların sayısı, 700'a dayanmış vaziyette. Onun dışında yer altındaki örtülü boÅŸlukları belirten ve yüzeyde deformasyona neden olan çökme yapılar ile karakterinden bir metreden daha sığ vaziyette bin 800'ün üzerinde yüzey çöküntüsü mevcut.

Bunlar ile birlikte obruk sayısının her geçen yıl çoÄŸaldığını görüyoruz" diye konuÅŸtu. Obrukların oluÅŸmaması için yer altı suyunun kontrol altına alınması gerektiÄŸini vurgulayan Prof. Dr. Arık, "Bu obrukların oluÅŸumunda, temel parametre çözünebilir kayaların olmasıdır. Bir de yer altı suyunun seviyesindeki oynamalar, akış, yön, yer altı seviyesinin kimyasal özellikleri, çözme kabiliyeti gibi birçok farklı faktör devreye giriyor.

Yüzeydeki kırıklar, aktif, tektonik; bunları etkileyen diÄŸer unsurlar. Sözünü ettiÄŸimiz doÄŸal, jeolojik faktörleri kontrol etme ÅŸansımız yok. Burada zaten o kayalar var. Zaten o yer altı suyunun karakteristiÄŸi öyle. O zaman yine yapabileceÄŸimiz tek ÅŸey; su seviyesindeki aşırı oynamaları ve yer altı suyunu kontrol etmek" dedi.

'KESÄ°N BÄ°R SONUÇ ELDE EDÄ°LEMEDÄ°'

KahramanmaraÅŸ merkezli depremlerden 2 hafta sonra Konya'da obruklar oluÅŸtuÄŸunu hatırlatan Prof. Dr. Arık, "Å�u ana kadar bizim bilgilerimize göre; ilk 6 ay içerisinde Karapınar-Konya çevresinde 6-7, Türkiye genelinde de 10'un üzerinde yeni obruk meydana geldi. Özellikle 6 Å�ubat depremlerinden sonra Karapınar'ın kuzeyinde meydana gelen obruklar ile ilgili bir deÄŸerlendirme yapıldı.

6 Å�ubat depreminde yaklaşık 2 hafta sonra oluÅŸmasından söz ediyoruz. Dolayısıyla depremler ile iliÅŸkisi var mıdır? Geriye dönük çalışmalar yapıldığı zaman, bazı obruklar ile deprem oluÅŸ tarihlerinin yakın olduÄŸunu görüyoruz. Ancak bölgede 2 bine varan obrukların pek çoÄŸunun oluÅŸum tarihleri net bilinmediÄŸi için; depremlerden dolayı çöktükleri ile ilgili kesin bir sonuç elde edilemedi" diye konuÅŸtu.